اطلاع از قوانین گمرکی و مسائل مربوط به ترخیص کالا از گمرک
تشریفات مربوط به خرید کالا
مراحل ثبت سفارش
1- اخذ پروفرما (proforma) از شرکت فروشنده.
2- مراجعه به معاونت بازرگانی خارجی جهت تکمیل فرم ثبت سفارش.
3- اخذ مجوز و ورود طبق جدول مقررات صادرات و واردات از سازمانهای مربوط.
4- مراجعه به شرکت بیمه و اخذ بیمهنامه.
5- ثبت سفارش در بانک واسطه معامله.
به منظور ثبت سفارش کالا در بانک، پس از تکمیل فرم تقاضا برای گشایش اعتبار بانضمام فرم بانکی و پروفرما بیمهنامه و اجازهنامه نسبت به پرداخت حق ثبت سفارش اقدام مینمايیم. میزان حق ثبت سفارش به موجب قانون بودجه معین میگردد.
• پروفرما
واردکنندگان پس از مطالعه مقررات و آيیننامه و بخشنامههای مربوط به ورود کالا و کسب اطلاعات از سازمانهای مربوطه و اطمینان از این که به کالای مورد نظر اجازه ورود خواهند داد با فروشنده کالا در خارج به وسیله فاکس، تلکس یا تلفن یا نماینده او در داخل کشور تماس حاصل مینماید تا از شرایط فروش کالای مورد سفارش خود از قبیل بهای واحد کالا، تاریخ تحویل، تاریخ حمل و..... کسب اطلاع حاصل نماید.
مذاکره با فروشنده کالا (NEGOTIATION)
خریدار پس از مکاتبه و مذاکره با فروشنده یا نماینده او در صورت به توافق رسیدن با آنها پروفرما دریافت مینماید.
مطالبی که در پروفرما ذکر میشود:
ORIGIN: نشان میدهد که کالا ساخت چه کشوری است.
PAYMENT: نحوه پرداخت بهای کالا را توضیح میدهد.
نحوه پرداخت امکان دارد نقدی، از طریق اعتبار اسنادی یا براتی باشد.
VALIDITY: مشخص کننده این است که پروفرما تا چه تاریخی اعتبار دارد. اگر بعد از این تاریخ در بانک ثبت سفارش گردد امکان داد که فروشنده کالا، شرایط اعلام شده قبلی را قبول ننماید.
TRANSPORT: نوع وسیله حمل و نقل در این قسمت ذکر میگردد.
در بعضی از پروفرمها اجازه داده میشود حمل کالا قسمت به قسمت انجام شود.
PRICE ـ قیمت کالا: گاهی قیمت کالا به صورت (C.I.F)(C.&.F)(F.O.B) ذکر میگردد.
انواع ثبت سفارش
1- دیداری 2ـ مدتدار 3- یوزانس 4- واردات در قبال صادرات 5- بدون انتقال ارز
***1- اعتبار اسنادی دیداری: Sight Documentary Credit
اعتباریست که طبق آن بانک ابلاغ کننده پس از رویت اسناد ارايه شده از سوی ذینفع در صورت رعایت تمامی شرایط و ضوابط اعتبار به وسیله وی وجه آن را بلافاصله میپردازد.
2ـ اعتبار اسنادی مدتدار: Deferred Letter Of Credit
اعتباریست که بلافاصله پس از ارايه اسناد از سوی ذینفع قابل پرداخت نیست وجه آن پس از مدت تعیین شده در اعتبار پرداخت میگردد.
3ـ اعتبار اسنادی یوزانس: usance Credit
ثبت سفارش براتی است. یوزانس به بیان دقیق به معنی مهلتی است که طبق عرف، در تجارت میان دو کشور برای پرداخت وجه برای برات ارزی تعیین میگردد. امروزه این کلمه اغلب به معنی مهلت برای هر براتی به کار میرود.
در عرف تجارت بینالملل به معنای نوعی معامله نسیه تضمین شده است از این لحاظ یوزانس گونهای اعتبار اسنادی مدتدار Deferred Letter Of Credit به حساب میآید که بر خلاف اعتبار اسنادی دیداری Sight Letter Of Credit وجه اعتبار به محض ارايه اسناد حمل کالا توسط ذینفع به بانک کارگزار به وی پرداخت نمیشود. در اعتبار اسنادی مدتدار سند قابل معاملهای مثل برات صادر نمیگردد. به علاوه این گونه اعتبارها قابل معامله نیست. در صورتی که در معاملات یوزانس برات صادر میشود.
4ـ ثبت سفارش واردات در قبال صادرات
واردات در قبال ارايه پروانه صادراتی معتبر صورت پذيرفته در ازای ارزش صادراتی و ممهور مهر گمرک خروجی از کشور میباشد اعتبار مورد قبول گمرک از تاریخ پروانه صادراتی با كوتاژ وارداتی یکسان میباشد.
5ـ ثبت سفارش بدون انتقال ارز
ثبت سند به صورت بدون انتقال ارز به دو صورت:
الف: 18 قلم کالای اعلام شده شامل پوشاک ـ پارچه ـ سیگار ـ قطعات کامپیوتر ـ قطعات خودرو و.....
ب: اجزار و قطعات منفصله مورد نیاز واحد تولیدی دارای پروانه بهرهبرداری از وزارت صنایع میباشد.
اصطلاحات مفید بازرگانی
•اسناد حمل:
بارنامه به منزله سند قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است و همچنین سندی است که زمان ادعای خسارت از شرکت بیمه میتواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع شود.
جزيیات مندرج در بارنامه باید شامل موارد زیر باشد:
شرح کالا ـ علايم و یا شمارههای تجاری ـ نام کشتی حامل ـ ذکر عبارتی که حاکی از وجود کالا در کشتی باشد ـ بنادر بارگیری و تخلیه ـ نام حمل کننده کالا ـ نام گیرنده کالا ـ نام و نشانی شخصی که ورود اجناس به اطلاع او میرسد ـ هزینه حمل پرداخت شده یا قابل پرداخت در مقصد میباشد ـ تعداد نسخههای بارنامه که به صورت اصل صادر شده است ـ تاریخ صدور.
• اظهار نامه اجمالی
فرم مخصوصی است حاکی از خلاصه مشخصات محموله یک کشتی، یک هواپیما یا یک کاروان از کامیونها که ضمن آن تعداد بسته، وزن، مبدا، مقصد، نام کشتی یا ديگر وسایل حمل، تعداد اقلام محموله در آن ثبت شده و به ضمیمه مانیفست به گمرک تسلیم میشود در اظهارنامه اجمالی بعد از ذکر مشخصات موسسه حامل و مشخصات وسیله نقلیه و گیرنده، نسبت به مشخصات کالا به نوشتن جمله «طبق مانیفست ضمیمه در.....صفحه.....قلم» اکتفا میشود.
•اظهار نامه ورود یا خروج Declaration of Arrivel or Departure
عبارتست از هر نوع اظهارنامهای که توسط شخص مسوول وسیله حمل و نقل یا نماینده او باید هنگام ورود یا خروج وسیله حمل و نقل به مقامات گمرکی ارايه شود و حاوی مشخصات لازم در ارتباط با وسیله حمل و نقل، مسیر سفر، بار، کالاهای توشهای و ملزومات، کارکنان و مسافرین میباشد.
•اظهارنامه کالا Goods Declaration
اظهاری است که بر روی برگی که گمرک تعیین نموده، تنظیم میشود، در این اظهارنامه اشخاص ذینفع روش گمرکی را که باید در مورد کالا اجرا گردد، ذکر میکنند و مشخصاتی را که از نظر گمرک برای اجرای آن روش لازم است قید میکنند.
•اظهار نامه مبدا Declaration of Origin
عبارتست از یک شرح مقتضی در رابطه با مبدا کالاهای ساخته شده که در موقع صدور آنها توسط سازنده، تولید کننده، تهیه کننده، صادر کننده، یا هر شخص صلاحیتدار دیگری در فاکتور تجاری یا هر سند دیگری که مربوط به کالاها باشد ذکر میگردد.
•اعلامیه ارز
سندی است بانک که مبلغ ارز انتقال یافته جهت خرید کالا و هم ارز ریالی آن و تاریخ گشایش اعتبار آن را نشان میدهد.
•بار انداز
محل سرپوشیدهای است که یک یا چند طرف آن دیوار نداشته باشد و کالاها به منظور محفوظ ماندن از برف و باران و تابش منظم آفتاب در آنجا گذاشته میشود.
• بار نویسی
مامورین مخصوص موقع تخلیه کالا از وسايط نقلیه، به تدریج ریز آن را مینویسند تا بعداً با بارنامه و مانیفست تطبیق داده شود.
• بارنامه
در اصطلاح بینالمللی کشتیرانی بارنامه را «بیل آولیدینگ» و در جاده و در هواپیما «سی.ام.آر» میخوانند. بارنامه مدرکی است برای حمل یک واحد و یا یک پارتی کالا که به عنوان گیرنده در مقصد از طرف موسسه حمل و نقل در مبدا بارگیری کالا، صادر میشود. بارنامه حاوی مشخصات ظاهری کالا از قبیل تعداد بستهها، شماره و علامت آنها، وزن با ظرف و گاهی نیز وزن خالص یا مقدار و نوع کالا طبق آن چه فرستنده اظهار کرده است، میباشد. گیرنده بارنامه بر طبق مفاد آن، کالا را از موسسه حمل و نقل دریافت میدارد.
• پروفرما
سیاهه خریدی است که فروشنده از مبدا به عنوان پیشنهاد فروش، یا تعیین ارزش و شرایط فروش، صادر میکند. این سیاهه قبل از سفارش کالا، باید به تایید مرکز تهیه و توزیع مربوطه برسد. پروفورما را پیش فاکتور نیز میگویند.
• ترانشیپ Transshipment
(انتقال کالا از یک وسیله حمله به وسیله حمل دیگر)
عبارت است از روش گمرکی که به موجب آن کالاها تحت نظارت گمرکی از یک وسیله حمل و نقل ورودی به یک وسیله حمل و نقل خروجی (صدور) در حوزه یک دفتر گمرکی که آن دفتر در عین حال دفتر گمرکی توام برای ورود و صدور است، انتقال داده میشوند.
• تعهد ترانزیت Transit bond-note
سندی است که توسط گمرک تنظیم میشود و به موجب آن اجازه داده میشود که کالاها به طور ترانزیت گمرکی بدون پیش پرداخت حقوق و عوارض ورودی حمل شوند و معمولاً حاوی کلیه مشخصات لازم برای تعیین حقوق و عوارض ورودی در مورد مقتضی و یک تعهد تضمین شده مبنی بر ارايه کالاها با مهر و موم گمرکی و سیم و سرب دست نخورده به دفتر گمرکی مقصد میباشد.
• ترخیص کالا Clearance of Goods
عبارتست از انجام تشریفات گمرکی لازم برای صدور کالاها، برای مصرف داخلی (قطعی) با قرار دادن آنها تحت روش گمرکی دیگر.
•درابک Drawback
عبارت است از مبلغ حقوق و عوارض ورودی که به موجب روش درابک مسترد میشود.
•سیاهه تجاری
صورت حسابی است که به موجب آن هزینه کالا به حساب خریدار منظور میشود. سیاهه باید دارای موارد زیر باشد:
تاریخ ـ نام و نشانی خریدار و فروشنده ـ شماره سفارش یا قرارداد ـ مقدار و شرح کالا ـ قیمت واحد ـ شرح هر گونه هزینه اضافی توافق شده که در قیمت واحد منظور نشده است ـ ارزش کل کالا ـ وزن کالا ـ تعداد بستهها ـ علايم و شمارههای حمل ـ شرایط تحویل و پرداخت ـ جزيیات حمل
•سیف CIF
سیف به معنای بهای تمام شده کالا در مرکز کشور مقصد است که تشکیل میشود از بهای کالا در شهر مبدا، هزینه بستهبندی، کرایه حمل تا بندر کشور مقصد و هزینه بیمه تا مقصد.
• سی اند اف C&F
یعنی فقط بهای کالا در مبدا به اضافه هزینههای بستهبندی و کرایه تا بندر مقصد.
•عدل
به یک واحد کالا گفته میشود که در صندوق یا کارتن یا گونی و حصیر و غیره بستهبندی شده باشد.
• فله
به کالاهایی که بدون لفاف، در واگنها یا کامیونهای اتاقدار و یا کشتی حمل میشود فله میگویند. کالاهایی مانند شکر، گندم، حبوبات و علوفه و از این قبیل به صورت فله حمل میشود.
•فوب FOB
یعنی بهای تمام شده روی کشتی در مبدا، در این صورت کرایه حمل از بندر مبدا تا بندر مقصد روی کالا اضافه شده است.
•کانتینر
محفظه بزرگی است از چوب یا فلز که اغلب حجم تمام کفه یک کامیون بزرگ یا تریلر را فرا میگیرد.
•کالای متروکه
کالاهایی که مدت توقف قانونی آنها در اماکن گمرکی یا انبار اختصاصی پایان یافته و ترخیص نشده باشد، کالای متروکه خوانده میشود.
•کابوتاژ
عبارتست از حمل کالا از یک بندر کشور به بندر دیگر و همچنین از یک گمرک به گمرک دیگر، که از راه کشور همجوار صورت گیرد.
برای کابوتاژ، تشریفات گمرکی لازم است و دو نوع اظهارنامه دارد که یکی هنگام خروج کالا از بندر یا مرز تنظیم میشود و یکی هم هنگام ورود به گمرک مرز یا بندر.
•کارنه تیر
کارنه تیر سند ترانزیتی بینالمللی کالا از راه زمینی است که در مبدا صادر میشود و به موجب آن کالا از کشورهای بین راه تا مقصد که به طور ترانزیت عبور میکند نیازی به انجام تشریفات ترانیزیت در مرز ورودی و خروجی هر کشور نخواهد بود.
•کارنه آ.ت.آ ATA
مدرک ورود موقت بینالمللی است، اگر شخص یا شرکتی کالایی به صورت ورود موقت جهت شرکت در نمایشگاهها یا تاسیس نمایشگاه، وارد نماید و یا نمونههایی برای ارايه به مشتریان وارد کند، به موجب این مدرک نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ورود موقت نخواهد داشت.
• کالاهای توشهای و ملزومات Store
عبارت است از کالاهای اختصاص یافته برای مصرف توسط مسافران و کارکنان کشتیها، هواپیماها یا قطارها، این کالاها ممکن است فروخته شده باشد یا نشده باشد.
•کنوانسیون آ.ت.آ ATA Convention
اصطلاحی است که عموماً در ارتباط با کنوانسیون گمرکی در بار هرچه آت آ برای ورود موقت کالا به کار برده میشود. این کنوانسیون در سال 1961 از طرف شورای همکاری گمرکی در بروکسل پذیرفته شده است.
• کنوانسیون کیوتر Kyoto Convention
اصطلاحی است که عموماً در ارتباط با کنوانسیون بینالمللی برای ساده کردن و هماهنگ کردن روشهای گمرکی به کار برده میشود. این کنوانسیون در سال 1973 از طرف شورای همکاری گمرکی در کیوتو پذیرفته شده است.
• کنوانسیون نایروبی Nairobi Convention
اصطلاحی است که عموماً در ارتباط با کنوانسیون بینالمللی همکاری متقابل اداری به منظور پیشگیری تجسس و کیفر تخلفات گمرکی به کار برده میشود این کنوانسیون در سال 1977 از طرف شورای همکاری گمرکی در نایروبی پذیرفته شده است.
• گواهی مبدا Certificate of Orign
اظهاریه امضا شدهای است که حاكی از مبدا ساخت کالا میباشد. گواهی مبدا توسط صادر کننده کالا و یا نمایندهاش تهیه میشود ولی این گواهی در بعضی از کشورها باید روی فرم خاصی که حاوی تایید یک سازمان اداری مستقل (برای مثال اتاق بازرگانی) باشد صادر شود.
• گواهی بازرسی:
انجام بازرسی توسط یک موسسه بازرسی را مشخص میکند. مرجع مذکور، محموله را با توجه به علايم حمل، وزن، تعداد بستهها، مورد بررسی کمی و کیفی قرار داده و گزارش خود را ارايه میدهد.
• گواهی بیمه:
سندی است که باید توسط شرکت بیمه و یا نمایندگی آن و یا به وسیله پذیرهنویسان صادر و یا امضا شده باشد و تاریخ آن باید همزمان و یا قبل از تاریخ حمل باشد. مبلغ بیمه نامه باید حداقل برابر با ارزش سیف کالا باشد.
گواهی بیمه باید:
1- با آن چه که در اعتبار ذکر شده مطابقت داشته باشد.
2-کلیه خطرات ذکر شده در اعتبار را در برگیرد.
3- با سایر اسناد در مورد محموله و شرح کالا مطابقت داشته باشد.
نظرات شما عزیزان: